گودبرداری چیست؟
گودبرداری به زبان ساده متشکل از مجموعه ای از عملیات ها به منظور آماده سازی محل قرار گرفتن پی یک سازه است. در اجرای گودبرداری از روش ها و تجهیزات مختلفی استفاده می شود که نوع آن بستگی به نوع و اندازه سازه و صد البته نوع و استحکام خاک دارد.
برای نمونه گاهی با توجه به استحکام پایین خاک، لازم است که از روش های مختلف مقاوم سازی پی و گود مانند روش نیلینگ یا میخ کوبی استفاده شود.
انواع خاکبرداری و گودبرداری ساختمان
در ادامه انواع مختلف روش های گودبرداری تشریح شده اند.
گودبرداری حفاظت شده (مهاربندی شده)
در شرایطی که جنس خاک، پارامترهای خاک، عمق گودبرداری (کمعمق) و عدم وجود ساختمانهای مجاور (عدم وجود سربار بر گود) باعث پایدار ماندن گود بعد از گودبرداری شود، در این صورت نیازی به اقدامی جهت پایدار ماندن گود نیست.
گودبرداری حفاظت نشده (مهاربندی نشده)
در شرایطی مانند سست بودن خاک که برای اجرای عملیات عمرانی پس از حفاری نیاز به پایدارسازی گود باشد، مهندس طراح روشی برای پایدارسازی گود انتخاب میکند.
فاکتورهای مهم در انتخاب نوع روش گودبرداری
یک گودبرداری اصولی با در نظر گرفتن شرایط پروژه ممکن است که دارای ویژگیهای زیر است.
- با توجه به شرایط ژئوتکنیکی خاک، نوع پروژه و وضعیت تراز آب زیرزمینی، مناسبترین و ایمنترین روش بین سایر روشهای گودبرداری باشد.
- از تأسیسات و ساختمانهای مجاور و همچنین تأسیسات زیرزمینی موجود بیشترین حفاظت به عمل آید.
- با توجه به شرایط ژئوتکنیکی خاک، نوع پروژه و وضعیت تراز آب زیرزمینی، مناسبترین و اقتصادیترین روش مهار گود انتخاب شود.
- کمترین نیاز به اقدامات نگهداری در زمان بهرهبرداری بهخصوص برای پروژههایی که مدت زمان زیادی امکان بکفیل (پر کردن و کوبش خاک) نمودن گود وجود ندارد داشته باشد.
نکات مهم قبل از شروع و اجرای گودبرداری
شروع گودبرداری مستلزم رعایت یک سری اصول و استانداردهایی است که در زیر مهمترین آنها آورده شده است.
- مهندس اجرا، مهندس ناظر و سایر عوامل فنی حاضر در پروژه، باید نسبت به مراحل گودبرداری ساختمان و چگونگی ساخت قطعات سازه نگهبان (در صورت لزوم) از قبیل قطعات درجا ریز و پیشساخته که در ادامه بیان خواهد گردید آگاه باشند.
- انتخاب روش تخریب باید با دقت انجام پذیرفته و عملیات تخریب ساختمان ساختگاه پروژه تحت نظارت مهندس ناظر انجام شود.
- قبل از انجام عملیات تخریب در ساختگاه ضروری است انشعابات تأسیسات مکانیکی و برقی موجود در آن با کسب مجوز از مراجع ذیربط و با نظارت کارشناس فنی مربوطه قطع شود.
- قبل از انجام عملیات تخریب در ساختگاه پروژه، بایستی چاههای فاضلاب موجود در آن را شناسایی و آنها را با مواد مناسب پر نمود. چنانچه عمق این چاهها بیش از عمق گودبرداری ساختگاه باشد لازم است این چاهها با ملات سیمانی پر شود.
- هشدارهای کافی در خصوص خطرات ناشی از تخریب به ساکنین ساختمانهای مجاور داده شوند.
- در صورت امکان، مکان دیگری را برای سکونت ساکنین ساختمانهای مجاور پیشبینی و آنجا را تخلیه نمود.
- تابلوهای هشداردهنده لازم برای عدم عبور عابرین و عدم پارک یا عبور خودرو در اطراف محوطه گودبرداری در مکانهای مناسب نصب شود.
- حصارکشی مناسب در اطراف دیواره گودبرداری در فواصل مناسب ایجاد شود و حتیالمقدور بایستی دیوارهای سنگین اطراف گود را قبل از گودبرداری تخریب کرد.
- ساختمانهای مجاور از لحاظ احتمال نشست موردبررسی قرارگرفته و در صورت لزوم مقاومسازی گردند.
- بایستی از آبیاری غرق آبی باغچههای مجاور جلوگیری به عمل آید.
- کانالها، جداول، آبروها و تأسیسات انتقال آب و فاضلاب کنار معابر مجاور گودبرداری شناسایی و چنانچه احتمال ریزش آب به درون دیوار گودبرداری وجود دارد با ایجاد عایق مناسب آببند شوند.
- قبل از تخریب و گودبرداری، بایستی ساختمانهای مجاور را در برابر خطرات مالی و جانی و مسئولیت مدنی و شخص ثالث و… بیمه کرد.
- خطوط انتقال از قبیل آب، برق، گاز و … شناسایی و در عملیات گودبرداری موارد ایمنی لازم برای آنها اعمال شود.
نکات ایمنی در هنگام گودبرداری
ایمنی در گودبرداری حرف اول را میزند. در ادامه به مهمترین نکات ایمین در اجرای گودبرداری اشاره شده است.
- عملیات تخریب و گودبرداری تحت نظارت مهندس ناظر یا دستگاه نظارت، توسط مجری ذیصلاح صورت گیرد.
- بهطور روزانه آمار کارگران کارگاه ثبت شود.
- همواره افسر ایمنی در تمام مراحل گودبرداری ساختمان حضور داشته باشد.
- سیستم اعلام خطر (آژیر خطر) بهطور مناسب نصب شود.
- گودبرداری بهصورت مرحلهای به شکلی که در نقشههای اجرایی آمده با استفاده از ماشینآلات مخصوص یا روش دستی انجام پذیرد.
- در حین گودبرداری باید روشهای مرحلهای طراحیشده عیناً اجرا شود.
- در هیچ مرحلهای از گودبرداری و اجرای سازه نگهبان نباید دیواره گودبرداری برای مدت زمان طولانی رها شود و مراحل گودبرداری ساختمان بهسرعت انجام شود.
- سازههای اطراف و سازههای نگهبان پیوسته مورد بازرسی قرار گیرند.
- بازرسی پیوسته دیوار گود از لحاظ وجود و یا نشت رطوبت بسیار اهمیت دارد.
- استقرار وسایل نقلیه (سنگین و سبک)، تجهیزات کارگاهی از قبیل کانکس و تجهیزات در نزدیکی گود ممنوع است. این فاصله بسته به جنس خاک گود و وزن وسایل مستقر متغیر میباشد و توسط طراح و با تأیید مهندس ناظر تعیین میشود
- کارگاه از نظر روشنایی در شب باید تحت پوشش کامل بوده و در زمان تعطیلی کار نیز بازرسی دیوارههای گود انجام شود
- گودبرداری هنگام بارش سنگین و یا سیلاب محلی بهتر است انجام نشود.
- اجرای سازههای نگهبان توسط افراد کارآزموده انجام شود.
- همواره باید وقوع حادثه را قریبالوقوع دانست و آمادگی امدادرسانی به نیروهای مصدوم احتمالی را در حین گودبرداری داشت.
بدون دیدگاه